Được thúc đẩy bởi tốc độ tăng trưởng liên tục, Việt Nam tiếp tục thu hút kỷ lục đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Số liệu mới nhất của Cục Đầu tư nước ngoài (FIA) cho thấy, vốn FDI vào Việt Nam trong 5 tháng đầu năm đạt mức cao nhất trong 4 năm là 16,74 tỷ USD.
Dòng vốn này thể hiện mức tăng 69,1% so với cùng kỳ năm trước.
Khoảng 1.363 dự án mới được cấp phép với tổng vốn đăng ký 6,46 tỷ USD trong giai đoạn tháng 1 - tháng 5, tăng 38,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong số 19 lĩnh vực tiếp nhận vốn, lĩnh vực chế biến, chế tạo đứng đầu với 10,5 tỷ USD, chiếm 72% tổng vốn FDI. Tiếp theo là bất động sản với 1,1 tỷ USD, sau đó là bán lẻ và bán buôn với 742,7 triệu USD.
Đầu tư chủ yếu được thúc đẩy bởi cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung.
Bên cạnh đó, Việt Nam cam kết thực hiện một kế hoạch đầu tư đầy tham vọng nhằm phát triển cơ sở hạ tầng tổng thể ở các cực công nghiệp lớn của đất nước, nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và cải thiện dịch vụ hậu cần. Điều này, cùng với việc Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có hiệu lực gần đây và Hiệp định thương mại tự do EU và Việt Nam (EVFTA) (dự kiến sẽ được chính thức thông qua vào tháng 6) sẽ mang lại cơ hội đáng kể cho cả bên trong và bên ngoài đầu tư trong vài năm tới.
Hơn nữa, nhiều khả năng Việt Nam sẽ tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý của mình để tuân thủ các yêu cầu về tính minh bạch mà các hiệp định nói trên đưa ra, đặc biệt là liên quan đến bảo hộ Quyền sở hữu trí tuệ (IPR). Hồng Kông dẫn đầu về tổng vốn đầu tư FDI với 5,08 tỷ USD, chiếm 30,4% tổng vốn đầu tư trong 5 tháng đầu năm. Hàn Quốc và Singapore đứng ở vị trí thứ hai và thứ ba, tiếp theo là Trung Quốc và Nhật Bản.
Một điểm quan trọng cần lưu ý là Trung Quốc đang tăng nhanh đầu tư vào Việt Nam. Trong những năm qua, nó đã trở thành nhà đầu tư lớn thứ bảy tại Việt Nam. Vào năm 2018, nó đã tăng lên thứ năm và bây giờ là thứ tư. Điều này một phần có thể là do cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung , nhưng một số nhà phân tích cho rằng Trung Quốc cũng đang đẩy mạnh đầu tư qua Hồng Kông khi Việt Nam trở nên thận trọng hơn đối với đầu tư của Trung Quốc.
Hà Nội vẫn giữ vững danh hiệu là điểm đến hấp dẫn nhất đối với các nhà đầu tư nước ngoài với 2,78 tỷ USD tổng vốn FDI đăng ký, chiếm 16,6%. Tiếp theo là tỉnh Bình Dương với 1,25 tỷ USD.
Miền Bắc Việt Nam đang nhanh chóng củng cố vị thế là trung tâm công nghiệp chính của ngành điện tử và công nghiệp nặng, nhờ sự hiện diện của các tập đoàn toàn cầu như Samsung, Canon, Foxconn và ngành công nghiệp ô tô (nhà sản xuất ô tô Việt Nam đầu tiên Vingroup thành lập nhà máy tại Hải Phòng năm ngoái năm), đang kích thích sự phát triển của chuỗi cung ứng đáng tin cậy trong khu vực.
Cảng biển nước sâu đầu tiên ở miền Bắc Việt Nam, cảng Lạch Huyện, đã khai trương hai bến đầu tiên, có thể tiếp nhận các tàu lớn - do đó tránh được các điểm dừng đến Hồng Kông và Singapore trong vận tải hàng hóa quốc tế, tiết kiệm khoảng một tuần vận chuyển. Bình Dương và Thành phố Hồ Chí Minh , ở miền Nam Việt Nam, là các trung tâm công nghiệp chính, chuyên về dệt may, da giày, cơ khí, điện, điện tử và chế biến gỗ.
Miền Nam Việt Nam cũng là điểm đến chính của các dự án đầu tư năng lượng tái tạo, đặc biệt là các nhà máy điện mặt trời. Trong tương lai, trong khi khu vực phía Nam sẽ duy trì sức hấp dẫn, thì các khoản đầu tư vào các nhà máy năng lượng mặt trời được cho là sẽ chuyển dần sang khu vực miền Trung và miền Bắc. Trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 5, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đã tạo ra 70,4 tỷ đô la Mỹ từ xuất khẩu - mức tăng 5% so với cùng kỳ năm trước, chiếm 70% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Tính đến ngày 20/5, cả nước có 28.632 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 350,5 tỷ USD.
Sự nổi lên của các doanh nghiệp Việt Nam
Các doanh nghiệp Việt Nam đã đầu tư gần 183 triệu đô la Mỹ vào 69 dự án ở nước ngoài trong cùng thời kỳ, cho thấy các doanh nghiệp trong nước cũng đang trở nên cạnh tranh quốc tế hơn. Khoản đầu tư này tập trung vào lĩnh vực khoa học và công nghệ, ngân hàng và CNTT. Tây Ban Nha, Hoa Kỳ và Campuchia thu hút tỷ trọng đầu tư lớn nhất của Việt Nam. Trong danh sách Forbes Global 2000 năm nay , bốn doanh nghiệp Việt Nam được xướng tên, bao gồm Vietcombank, BIDV, Vingroup và VietinBank - cho thấy các doanh nghiệp Việt Nam đã tiến xa như thế nào.
Trong khi đó, một báo cáo gần đây của Ngân hàng DBS cho rằng nền kinh tế Việt Nam có thể trở nên lớn hơn Singapore vào năm 2029 nếu duy trì được quỹ đạo tăng trưởng của mình. Chính phủ Việt Nam dự kiến GDP sẽ tăng lên ít nhất 6,8% trong năm nay.
Tăng xuất khẩu sang Hoa Kỳ
Khi cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung tiếp tục, Việt Nam đã trở thành một trong những nguồn nhập khẩu hàng hóa Mỹ tăng trưởng nhanh nhất trong quý đầu tiên của năm. Nếu cứ tiếp tục như vậy, Việt Nam có thể vượt qua Anh để trở thành một trong những nhà cung cấp lớn nhất cho Mỹ, theo Bloomberg.
Nhập khẩu từ Việt Nam vào Hoa Kỳ đã tăng 40,2% trong ba tháng đầu năm so với cùng kỳ năm ngoái. Đồng thời, nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc của Mỹ giảm 13,9%.
Ba lĩnh vực nhận FDI hàng đầu
Theo báo cáo của FIA, sản xuất và chế biến, bất động sản cũng như bán lẻ và bán buôn là ba lĩnh vực thu hút FDI hàng đầu tại Việt Nam.
Sản xuất và chế biến
Lĩnh vực sản xuất và chế biến tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn trong FDI.
Bộ Thương mại Việt Nam coi công nghiệp hỗ trợ là chìa khóa để thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội. Chính phủ muốn tái cơ cấu ngành công nghiệp để hỗ trợ sản xuất trong nước và tăng tỷ lệ nội địa hóa. Các chuyên gia trong ngành cho rằng Việt Nam được hưởng lợi do các công ty chuyển sản xuất sang Việt Nam do chi phí ở Trung Quốc bắt đầu tăng. Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đã đẩy nhanh tiến trình này.
Khi lĩnh vực này trưởng thành, cổ phần đối với các doanh nghiệp trong ngành sẽ tăng lên khi Việt Nam củng cố vị thế của mình như một điểm đến sản xuất. Những thách thức vẫn còn đó, với sự phát triển của các ngành công nghiệp hỗ trợ bị tụt hậu - phát triển chuỗi cung ứng và nhà cung cấp không dễ dàng như ở Trung Quốc, trong khi khái niệm Công nghiệp 4.0 đi sau các nền kinh tế lớn hơn.
Tuy nhiên, chính phủ đang muốn thay đổi điều này, và sự tăng trưởng mạnh mẽ trong 5 tháng đầu năm cho thấy những lo ngại sẽ không làm ngành này đi chệch hướng.
Hơn nữa, khi nhiều nhà đầu tư đang khai thác vào Việt Nam, chi phí lao động có thể sẽ tăng lên. Trong trường hợp này, điều tối quan trọng là các công ty phải thực hiện các chính sách duy trì thích hợp để tránh hoặc giảm thiểu doanh thu.
Việt Nam tiếp tục tăng trưởng FDI
Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì đầu tư FDI mạnh mẽ. Quốc gia này đã và đang thu hút FDI trong hầu hết các lĩnh vực, làm cho nó trở thành một nơi toàn diện cho các nhà đầu tư. Thách thức của nó sẽ là quản lý tăng trưởng của mình một cách có trách nhiệm cùng với các cải cách của chính phủ.
Tuy nhiên, khi thị trường trưởng thành, chính phủ đã bắt đầu ưu tiên FDI 'có giá trị cao', chẳng hạn như công nghệ tiên tiến và sản xuất, du lịch và nông nghiệp công nghệ cao. Ngoài ra, chính phủ cũng đang ưu tiên đào tạo đầy đủ cho lực lượng lao động để đáp ứng yêu cầu cho các ngành quan trọng.
Rất may, các điều kiện để Việt Nam vươn lên thành một cường quốc kinh tế khu vực đã chín muồi. Với việc cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung chưa có dấu hiệu lắng dịu, các hiệp định thương mại tự do , lao động giá rẻ và dân số lao động trẻ của Việt Nam là động lực để Việt Nam phát triển mạnh mẽ.